روش تحقیق

تحقیق، بررسی دقیق جهت رسیدن به حقایق جدید در هر شاخه ای از دانش می باشد و با استفاده از ابزار و روش های مختلفی صورت می گیرد که به آن روش تحقیق گفته می شود. روش تحقیق Research یا پژوهش، فرآیندی به منظور جمع آوری اطلاعات و داده ها می باشد که به روش های مختلفی از قبیل مصاحبه، تحقیقات در کتاب ها و مجلات منتشر شده، پرسشنامه و تکنیک های دیگر تحقیق انجام می شود و شامل اطلاعات تاریخی و زمان حاضر می باشد. آشنایی با روش تحقیق در انجام پروژه های دانشجویی و پایان نامه کاربرد بسیاری دارد.

  قابلیت اطمینان در روش تحقیق

پایداری و نامتناقض بودن یک پژوهش آن را دقیق و قابل پیش بینی می نماید که به آن قابلیت اطمینان در روش تحقیق گفته می شود. این است که اندازه گیری تحت شرایط ثابت، نتایج مشابهی داده و در نتیجه فرآیند و روش تحقیق قابل اطمینان خواهد بود. عوامل موثر بر اطمینان شامل عبارتی از پرسش ها، استراتژی های نمونه برداری، محیط فیزیکی که تحقیق در آن انجام می گیرد، خلق و خوی محققان و پذیرش مخاطبان می باشد که در انجام پایان نامه دکتری و پایان نامه ارشد نیز بسیار موثر خواهد بود

مراحل روش تحقیق

مراحل روش تحقیق به صورت زیر می باشد که در انجام پایان نامه بایستی به آن عمل شود و جزئیات آن در قسمت پروپوزال مطرح شده است.

۱) تدوین مسئله
۲) بررسی ادبیات گسترده
۳) توسعه فرضیه
۴) آماده سازی طرح پژوهش
۵) تعیین طراحی نمونه
۶) جمع آوری داده ها در روش تحقیق شامل:

• مشاهده
  مصاحبه
  مصاحبه تلفنی
  پرسشنامه
  برنامه و دیگر روش ها

۷) اجرای تحقیقات
۸) تجزیه و تحلیل داده
۹) آزمایش فرضیه
۱۰) تعمیم و تفسیر
۱۱) تهیه گزارش پژوهش

نرم افزار های روش تحقیق

برخی نرم افزار های روش تحقیق جهت تحلیل آماری پایان نامه در روش تحقیق شامل

 نرم افزار R
• نرم افزار SAS
• نرم افزار Lisrel
• نرم افزار S-Plus
• نرم افزار NCSS
• نرم افزار Eveiws
• نرم افزار Microfit
• نرم افزار Minitab
• نرم افزار Statistica
• نرم افزار Expert Choice
• نرم افزار اس پی اس اس SPSS

باید و نباید ها در روش تحقیق

اصولی از باید و نباید ها در روش تحقیق شامل:
۱) رعایت اخلاق در تحقیق
حریم خصوصی، احترام به موضوع مورد مطالعه، صداقت محقق و درستی داده ها. (اخلاق یک نقش زنجیره ای در هر فعالیت پژوهشی دارد)
۲) عدم تعصب
به معنی تبعیض قائل شدن می باشد که موجب تحریف داده های تحقیق می شود. تعصب می تواند در هر مرحله از روند تحقیق بوجود آید.
• شخصیت پژوهشگران
• شخصیت مخاطبان
• نمونه برداری متعصبانه در انتخاب جامعه آماری.
• تعصب محقق در دستکاری ارقام جهت پشتیبانی از نظریه و دیدگاه خود در روش تحقیق

اهداف روش تحقیق شامل :
• آشنایی یا رسیدن به یک بینش جدید نسبت به یک موضوع خاص.
• بررسی و تست حقایق مهم.
• تجزیه و تحلیل یک رویداد، فرآیند یا پدیده.
• شناسایی رابطه علت و معلولی در روش تحقیق.
• پیدا کردن راه حل برای مشکلات علمی، غیر علمی و اجتماعی.
اهداف روش تحقیق در پایان نامه ها
• دریافت مدرک تحقیقات
• حل مشکلات حل نشده و به چالش کشیدن آن ها
• دریافت شادی فکری در انجام کار خلاق
• خدمت به جامعه
• نوآوری و شناخت

روش تحقیق یک اصول و قاعده در طبیعت می باشد که بر روی سوال مورد علاقه دانشجو متمرکز می شود. انواع روش تحقیق در پایان نامه شامل:
۱) تحقیق توصیفی : پیدا کردن توصیف آنچه وجود دارد.
۲) تحقیق اکتشافی : توضیح چگونگی و یا چرای موارد موجود و استفاده از این موارد جهت پیش بینی.
۳) تحقیق ارزیابی : بررسی برنامه ها و خط مشی ها.

برخی از نکات روش تحقیق که در موفقیت آن نقش مهمی دارند و محقق با آگاهی از روش تحقیق قادر به رعایت آن ها خواهد بود، عبارتند از :
• احترام به موضوع تحقیق یا پایان نامه : نشان دادن احترام به شرکت کنندگان تحقیق.
• مشارکت داوطلبان : کسی نباید تحت اجبار یا فشار در تحقیق شرکت نمایند.
• موافقت آگاهانه : شرکت کنندگان تحقیقات بالقوه بایستی از روند و خطرات تحقیق مطلع بوده و با رضایت خود شرکت نمایند.
• خطر آسیب : شرکت کنندگان در تحقیق، چه از لحاظ جسمی و چه عاطفی نباید در معرض خطر قرار گیرند.

سوالات متداول در روش تحقیق در پایان نامه ها به اشکال زیر مطرح می شود:
? چگونه یک پایان نامه بنویسیم؟
? جهت افزایش اعتبار تحقیق و نمونه چه باید کرد؟
? هدف از یادگیری روش تحقیق چیست؟
پاسخ : جهت نگارش پایان نامه به مراحل و نکات گفته شده در این قسمت مراجعه نمایید. جهت افزایش اعتبار تحقیق و نمونه، بایستی از تکنیک های مناسب نمونه گیری، روش تحقیق ، تجزیه و تحلیل دقیق داده ها استفاده نمایید و این قسمت نیازمند داشتن زمینه علمی خوب می باشد. هدف از یادگیری روش تحقیق، انجام پژوهشی اصولی جهت گرد آوری اطلاعات، تصمیم گیری و قضاوت یا حصول دانش جدید می باشد.

منبع: 

روش تحقیق